Nasreddin Hodja was een islam-geestelijke uit de middeleeuwen. Hij was ook filosoof en staat in de hele islamitische wereld bekend om de verhalen en anekdoten rond zijn persoon. Een figuur die in Turkije, Noord Afrika, de Balkan en Centraal-Azië vooral bekend is om zijn geestige antwoorden. En om zijn vermogen om iedereen in de maling te nemen. En kinderen zijn daar dol op. Hij houdt de mensen graag een beetje voor de gek. En hij doet de dingen vaak anders dan normaal. Zit Nasreddin Hodja achterstevoren op zijn ezel? Dan zegt hij tegen de mensen dat de ezel achteruitloopt.
We weten niet veel over de historische figuur. Het meest waarschijnlijke is het dat hij een Kadi (rechter) was in Oost-Turkije, in de omgeving van de stad Kunya, en dat hij in de 13de eeuw leefde. Hoewel de verhalen omtrent Nasreddin hun oorsprong in Turkije lijken te vinden, komen we de verhalen tegen in het hele Midden Oosten, Noord-Afrika, maar ook in delen van Azie.
De verhalen over Nasreddin bevatten vaak, naast humor, ook veel levenswijsheid en inzicht over de omgang tussen mensen. In Nederland wordt Nasreddin Hodja regelmatig tevoorschijn gehaald tijdens kinderfeestjes of evenementen, georganiseerd door Turkse organisaties. Vaak komt de kindervriend, verkleed en al, op bezoek om de kinderen te vermaken met broodje aap verhalen. Zoals deze:
Nasreddin Hodja beklom elke week de preekstoel in de moskee om als voorganger de vrijdagpreek te houden. Op een keer had hij er genoeg van. Halverwege de preekstoel vroeg hij aan zijn gehoor: “Weten jullie waar het over gaat?” “Nee,” antwoordden de mensen in de moskee. “Nou, dan ga ik maar,” zei de Hodja. “Het heeft geen zin om een verhaal te houden tegen onwetenden.” De week erna klom hij weer omhoog tot hij halverwege zei: “Weten jullie waar het over gaat?” “Ja,” riepen de mensen in koor. “Als jullie het toch al weten, waarom zou ik dan mijn tijd en die van jullie verspillen door het nog een keer te vertellen?” was het antwoord van de onwillige Hodja. En weer ging iedereen naar huis zonder vrijdagpreek gehoord te hebben. Dit werd de mensen in het dorp te gortig. Ze spraken af dat de komende vrijdag de helft van de mensen het ene antwoord zou geven, en de andere helft het andere. Dus op de vraag die vrijdag: “Weten jullie waar het over gaat?” riep de ene helft van het publiek ‘ja’ en de andere helft ‘nee’. “Dan weet ik het goed gemaakt”, zei de Hodja, “dan moeten de mensen die het weten hun kennis delen met de mensen die het niet weten.”
